Leo Wijnbelt: “Vanuit intrinsieke motivatie mensen helpen. Het is onvoorstelbaar wat je op deze manier kunt bereiken.”
Van betrokkenheid bij 113 Zelfmoordpreventie en de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken naar de Alliantie Vrijwillige Schuldhulp (AVS). Voor Leo Wijnbelt was het een logische stap. Per februari 2024 is hij de nieuwe onafhankelijke voorzitter van AVS, maar nieuw in het maatschappelijke veld is hij niet. Hij kent de sociale kaart door en door en neemt een bak aan ervaring mee.
Het belang van vrijwilligers
Na 15 jaar voorzitterschap bij de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken kent hij het armoedevraagstuk en de doelgroep goed. Wat hij meeneemt uit deze ervaring? ‘Het besef van de relevantie en het bereik van vrijwilligers. Bij de voedselbanken in Nederland werken ruim 13.000 vrijwilligers. Hier heb ik gezien en geleerd hoe bijzonder het is om een organisatie te draaien met uitsluitend vrijwilligers. Dat is uniek.’
In de afgelopen jaren zag Leo hoeveel vrijwilligers kunnen betekenen. ‘Vrijwilligers helpen mensen vanuit een intrinsieke motivatie, dat is hun drijfveer. Het is onvoorstelbaar wat je met elkaar kunt bereiken vanuit deze motivatie. Daarnaast is het voor mensen die ondersteuning nodig hebben ook fijn om met een vrijwilliger aan tafel te zitten. Het is laagdrempelig, open en toegankelijk.’ Ook heeft een vrijwilliger écht tijd om te helpen. ‘Zij hebben de ruimte en tijd om ook over andere onderwerpen het gesprek aan te gaan. Om breder naar de situatie te kijken.’
De ambitie van AVS realiseren
Leo kwam in aanraking met de organisatie via een oud-collega van de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid. ‘Een bestuurslid van AVS vroeg mij om een strategische sessie van de stichting te leiden; dat deed ik met veel plezier!’ Eén van de actiepunten die hieruit voortvloeide was het vinden van een onafhankelijke voorzitter. ‘Een paar maanden later werd ik voor deze functie gevraagd. Daar hoefde ik niet lang over na te denken’, licht hij toe.
De afgelopen maanden stonden voor Leo vooral in het teken van kennismaken, inwerken en de voorgeschiedenis van AVS leren kennen. Ook leidde hij al een aantal bestuursvergaderingen, die hem voldoende inzichten gaven om op strategisch vlak verder te denken. ‘Bij de vorige strategische sessie is de ambitie vastgesteld: een landelijke dekking van vrijwillige schuldhulp. Nu gaan we samen kijken hoe we deze ambitie gaan realiseren.’
Lokaal en landelijk
‘De verbinding tussen lokaal en landelijk is heel belangrijk, ook binnen de schuldhulpverlening’, vertelt Leo. ‘Hoe groter je draagvlak, hoe meer impact je kunt genereren. Het gaat om de mensen die lokaal ondersteuning nodig hebben, daar moet het gebeuren. Daarentegen hebben landelijke organisaties een groter bereik om kennis, vrijwilligers en geld te verwerven. Samen kun je meer ondersteuning krijgen, mits je elkaar niet in de weg loopt. Deze verbinding is cruciaal.’
Het is nooit iemands eigen schuld
Leo kreeg pas op latere leeftijd affiniteit met de maatschappelijke sector. ‘Ik had er vroeger weinig interesse in’, zegt hij eerlijk. Ondertussen heeft hij met honderden mensen in de sector gesproken en ziet hij het belang van de hulp. Zijn persoonlijke motivatie legt hij graag uit: ‘Ik vind het onacceptabel dat het, in één van de rijkste landen van de wereld, niet lukt om iedereen een volwaardig leven met voldoende inkomen en gezonde leef- en woonomstandigheden te geven. Dit hoeven we niet te accepteren.’ Hij is ervan overtuigd dat armoede iedereen kan treffen. ‘Het is nooit iemands eigen schuld. Het zijn altijd bijzondere omstandigheden, die iedereen kunnen overkomen. Een scheiding, een ongeluk, een ziekte, tegenslag. We moeten niet oordelen over mensen die in een hulpsituatie verzeild zijn geraakt, daar komt niemand verder mee. In plaats daarvan helpen we wanneer dat kan.’