SchuldHulpMaatje Venlo is opgericht vanuit de Vincentiusvereniging, in samenwerking met de Jongerenkerk Venlo. Harry van Heijst is al vanaf het begin betrokken bij SchuldHulpMaatje Venlo, als voorzitter van de stuurgroep en als Maatje. Jac Verheijden is Maatje en één van de coördinatoren.
Elk van de drie coördinatoren stuurt een team Maatjes aan. Zo kunnen ze continuïteit bieden. SchuldHulpMaatje Venlo werkt met een telefoonnummer dat 24/7 bereikbaar is; de coördinatoren hebben om de beurt ’telefoondienst’.
Mensen met een hulpvraag komen bij SchuldHulpMaatje terecht via de website en de SchuldHulpMaatje-folder die onder meer ligt bij de voedselbank, de bibliotheek en de Venlose ‘Huizen van de wijk’. Verder werken ze lokaal samen met diverse instanties in Bindkracht Venlo, een beweging ‘van onderop’ die samen armoede wil tegengaan.
Harry vertelt dat ze zo’n 75 tot 100 mensen per jaar bedienen. Het gaat om ondersteuning in diepgaande trajecten die wel één tot twee jaar kunnen duren.
‘Soms haakt een hulpvrager af voor het traject is afgerond. We zoeken dan uit waarom diegene stopt. Je voelt het wel aankomen: dan vindt iemand de inspanning te groot, maar het komt ook voor dat mensen stoppen omdat ze werk hebben gevonden.’
‘We hebben niet de illusie dat we iedereen kunnen bereiken, niet alles is op te lossen,’ stelt hij.
‘Dat vinden we natuurlijk jammer, maar zoiets is de keuze van de persoon zelf.’
‘Toch is het lastig,’ vult Jac aan. ‘Als de hulpvrager voortijdig stopt, geeft dat wel frustratie bij onze Maatjes. En je ziet gebeuren dat cliënten hun eigen glazen ingooien.’
Om Maatjes te ondersteunen bij hun vrijwilligerswerk, en om te voorkomen dat ze ‘op een eiland’ werken, organiseert SchuldHulpMaatje Venlo intervisiebijeenkomsten. Maatjes delen hun ervaringen, wisselen hun ‘best practices’ uit en leren zo van elkaar – dat helpt om het werk vol te houden.
Ze nodigen soms een spreker uit, van de gemeente, een zorgverzekering, of de belastingdienst. Zo werken ze aan de deskundigheid van hun vrijwilligers.
Nieuwe Maatjes
Het aantal Maatjes loopt wat terug. Een deel van de Maatjes werkt al mee sinds de oprichting in 2012. Sommigen zijn er ook aan toe om te stoppen. Ze willen in Venlo graag nieuwe Maatjes opleiden, er zijn al wel nieuwe kandidaten, maar door de coronacrisis is de opleiding uitgesteld.
De Maatjes bij SchuldHulpMaatje Venlo hebben diverse achtergronden en brengen hun eigen expertise in, door hun werk voor een woningbouwvereniging, als accountant of als bewindsvoerder. De lijnen zijn kort, de Maatjes helpen elkaar bij specifieke hulpvragen.
Het is soms een uitdaging om de ‘club’ bij elkaar te houden en nieuwe mensen binnen te halen.
Ze willen de kwaliteit van de groep vrijwilligers graag hoog houden. Dat kan door al vooraf te kijken naar welke expertise je mist, als je dat hebt vastgesteld, helpt dat je bij de selectie. Naast intervisiebijeenkomsten bespreken coördinatoren de inhoudelijke problemen waar hun Maatjes tegenaan lopen ook in één op één-gesprekken.
In Venlo zien ze een toename van hulpvragen door Syrische statushouders. Ze krijgen nu hulp van een Syrische vrijwilliger die assisteert bij taalproblemen.
Jac: ‘Ook bij hulpvragen uit de Turkse en Marokkaanse gemeenschap merk je dat hulp door mensen uit de eigen achterban kan helpen. Taal en cultuur kunnen een probleem zijn. Je kan effectiever hulp bieden. Samenwerking met de alliantie vrijwillige schuldhulp opent wellicht nieuwe mogelijkheden voor het opnieuw opleiden van Maatjes uit deze gemeenschap. We denken er ook over na of het goed kan werken om met twee mensen te gaan: een vrijwilliger die kennis heeft van taal en cultuur en een vrijwilliger met de focus op de toegesneden schuldhulp.
Samenwerken in Venlo
Harry en Jac vinden het belangrijk om hun project in Venlo goed neer te zetten om zo een wezenlijke bijdrage te leveren aan de lokale samenleving. Voor de gemeente zijn ze een serieuze gesprekspartner. Ze investeren veel in de samenwerking. Een aantal keren per jaar is er een overleg met de wethouder en er zijn goede contacten met de beleidsambtenaren. Zo’n 40 tot 50% van de mensen met een hulpvraag loopt binnen via de gemeente. Dat laat wel zien dat SchuldHulpMaatje een betrouwbare partner is voor de gemeente.
Alle partijen in Venlo die actief zijn op het terrein van schuldhulp werken samen binnen Bindkracht.
Partijen hebben allemaal hun eigen achtergrond en identiteit, dat is waardevol. Het aandachtsveld van Bindkracht is breder dan alleen schuldhulp. Er zijn ook initiatieven rond thema’s als Kind en Armoede, Gezondheid, Statushouders.
Harry ziet kansen voor een lokale, brede alliantie: ‘De gemeente praat graag met één partij, als hun aanspreekpunt. Je kan samen één subsidieaanvraag indienen en de subsidie onderling verdelen. En als er één centraal loket komt voor hulpvragers, dan kan je vandaaruit doorverwijzen naar de verschillende partijen. Elke organisatie heeft daarnaast een eigen loket, maar dat wordt dan wellicht minder nodig op den duur.
De meerwaarde van samenwerking zit ook in je contact met de gemeente. In Venlo werkten ze tot voor kort met een puntensysteem, waarbij een waarderingscommissie punten toekent aan projecten, met daaraan gekoppeld de subsidiegelden. Tot nu toe moesten we allemaal zelfstandig knokken voor onze eigen subsidie. De projecten met de meeste punten kregen het geld. We kwamen dit jaar één puntje tekort en daardoor ontvingen we nauwelijks subsidie. Gelukkig is het alsnog goed gekomen.
We willen een gesprekspartner vormen met voldoende body voor de gemeente. Daar kan zo’n lokale alliantie, gesteund vanuit een club met landelijke dekking bij helpen. Bovendien willen we niet te veel tijd kwijt zijn aan al die overleggen, dat gaat ten koste van hulp aan hulpvragers. Als we een partij hebben die ons goed vertegenwoordigt kan onze focus op onze core business blijven. Dat is winst. Als we alle contacten zelf moeten onderhouden vanuit SchuldHulpMaatje zou dat wekelijks één dagdeel kosten, voor afvaardiging en overleggen.’
Trots
Jac en Harry: ‘Ja, we zijn wel trots op ons werk in Venlo. Je merkt aan de waardering van hulpvragers dat we ons werk goed doen, zoiets geeft je een goed gevoel. We krijgen van de gemeente, van de wethouder oprecht waardering voor wat we doen. We hebben echt krediet opgebouwd in de afgelopen acht, negen jaar.’ En dat mag gezegd worden!